Τετάρτη 29 Αυγούστου 2012

Ο Ασάνζ στο Εκουαδόρ: το τέλος των δημοκρατικών προσχημάτων της Δύσης


 
Η υπόθεση Wikileaks έχει αποδειχθεί μια σταθερή γεννήτρια συμβάντων τα τελευταία χρόνια, μια εστία γύρω από την οποία συμπυκνώνονται και εκδηλώνονται αντιφάσεις του Παγκόσμιου συστήματος με ραγδαίο ρυθμό. Η πρόσφατη αναταραχή γύρω από την απόδοση ασύλου στον ιδρυτή του Wikileaks Τζούλιαν Ασάνζ από την κυβέρνηση του Ισημερινού (ή Εκουαδόρ) είναι ενδεικτική. Η επιμονή των ΗΠΑ να «πιάσουν στα χέρια τους» τον ενοχλητικό Assange, έχει σηματοδοτήσει  και την τυπική πια αποκαθήλωση των ΗΠΑ και της Δυτικής Ευρώπης από τον θρόνο των προστάτιδων της ελευθερίας του λόγου παγκοσμίως. Ταυτόχρονα έχει αναδείξει την σχέση υποτέλειας και την προθυμία με την οποία χώρες-πρότυπα δημοκρατικής συνέπειας στο παρελθόν, σπεύδουν να καταπατήσουν τις αρχές τους για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις του ηγεμόνα. Τέλος, έχει καταστεί ο ίδιος ο Ασάνζ γεωπολιτικός παράγοντας – ή καταλύτης – καθώς γύρω από την υπερήφανη στάση του Προέδρου του Ισημερινού, έχει συσπειρωθεί όλη η Λατινική Αμερική, πέρα από τα στενά όρια της «αριστερής ζώνης» της ηπείρου, των «μπολιβαριανών» χωρών.

Τα γεγονότα
Ο Τζούλιαν Ασάνζ τον Ιούνιο που μας πέρασε όντας υπό κατ’οίκον περιορισμό στην Βρετανία εν αναμονή της έκδοσής του στη Σουηδία, με δεδομένη την εξάντληση των δικαστικών μέσων, ζήτησε πολιτικό άσυλο στο Εκουαδόρ . Εναντίον του εκκρεμεί ένταλμα για υπόθεση δύο βιασμών στη Σουηδία. Ο Ασάνζ έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να δικαστεί και να αντιμετωπίσει τις κατηγορίες εκεί, αρκεί να διασφαλιστεί από την Σουηδία ή/και την Αγγλία η μη έκδοσή του για την υπόθεση Wikileaks στις ΗΠΑ. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι είναι έτοιμο στις ΗΠΑ μη-δημοσιοποιημένο ένταλμα εναντίον του και είναι εύλογη η ανησυχία του Ασάνζ πως θα εκδοθεί από την Σουηδία ή την Βρετανία στα χέρια των ΗΠΑ, όπου θα αντιμετωπίσει ακόμα και τη θανατική ποινή.
Η προκαταρκτική ανάκριση του Ασάνζ σχετικά με την υπόθεση θα μπορούσε να συμβεί έξω από την Σουηδία (υπάρχουν σχετικά, πρόσφατα προηγούμενα), αλλά η Σουηδική πλευρά επιμένει να μην δέχεται παρά μόνο την έκδοσή του στην χώρα – κάτι που αυξάνει τις υποψίες για σχέδιο μεταφοράς του στις ΗΠΑ. Η πιθανότητα συνεργασίας Βρετανίας και Σουηδίας με τις ΗΠΑ για την παράδοση του ιδρυτή των Wikileaks, δεν είναι κάτι το απίθανο ή τραβηγμένο:  η Σουηδία κατά παράβαση της δικιάς της και της διεθνούς νομοθεσίας, κατόπιν εντολής της ΗΠΑ είχε π.χ. παραδώσει Αιγύπτιο αιτούντα άσυλο, στην Αίγυπτο, όπου βασανίστηκε και καταδικάστηκε σε δίκη-παρωδία το 2001, ενώ αρνούνται κάθε είδους εγγύηση σχετικά με την αποτροπή της έκδοσής του στις ΗΠΑ. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που οι δικαστικές αρχές του Ισημερινού έκριναν πως θα πρέπει να δοθεί άσυλο στον Τζούλιαν Ασάνζ: οι ΗΠΑ είναι μια χώρα που εφαρμόζει την θανατική ποινή και έχει πρόσφατη παράδοση εξωδικαστικής αντιμετώπισης όσων αυθαίρετα βαπτίζει "τρομοκράτες". Αξίζει να τονισθεί εδώ πως δεν είναι τυχαίο που επελέγη ο Ισημερινός ως χώρα ασύλου: Το Σύνταγμα του 2008, το οποίο εισήγαγε ο αριστερός Πρόεδρος Ραφαέλ, δίνει ισχυρή έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα και διευκολύνει την παροχή ασύλου σε όσους διώκονται πολιτικά. Ο Ισημερινός είχε το 2011 συγκρίσιμο αριθμό αιτήσεων για άσυλο με την Βρετανία…
Η χειρονομία όμως της αναζήτησης ασύλου στον Ισημερινό από τον Ασάνζ, για να αποφύγει μια πιθανή και παράνομη έκδοσή του στις ΗΠΑ,  και η αποδοχή της από τον Πρόεδρο Κορρέα, ανέδειξαν την δημοκρατική αποψίλωση της Δύσης και την μετατόπιση του κέντρου υπεράσπισης των δημοκρατικών προταγμάτων στην Λατινική Αμερική. Η μετατόπιση ολόκληρης της ηπείρου προς τα αριστερά - την ίδια ώρα που στον δυτικό κόσμο παγιωμένες δημοκρατικές κατακτήσεις αμφισβητούνται όλο και περισσότερο τα τελευταία ιδίως χρόνια – πρώτα με τον λεγόμενο «πόλεμο στην τρομοκρατία» και σήμερα με τα αλλεπάλληλα κράτη σε κατάσταση δημοσιονομικής πολιορκίας – τοποθετεί πλέον πολλές από τις χώρες της στην πρωτοπορία της υπεράσπισης των ανθρωπίνων και των κοινωνικών δικαιωμάτων. Η πρωτοφανής απειλή της Βρετανίας για εισβολή στην πρεσβεία του Ισημερινού και η μη εξασφάλιση ασφαλούς εξόδου για τον Ασάνζ, αποτελούν ενδείξεις της εκτροπής από οποιοδήποτε πρόσχημα διεθνούς δικαίου των συμμάχων των ΗΠΑ…
Αξίζει να σημειωθεί και το ιδιάζον τυχόν παράδοσης του Ασάνζ στις ΗΠΑ: πρόκειται για έναν μη-αμερικανό πολίτη που έκανε πράξεις  που δεν απαγορευόταν από κανέναν νόμο χώρας στην οποία διέμενε. Η απαίτηση για έκδοση σε αυτή την περίπτωση αποτελεί απαίτηση περί της παγκόσμιας ισχύος και εφαρμογής των αμερικανικών νόμων. Αναρωτιέται κανείς αν παρόμοιο αίτημα από την Κίνα ή την Ρωσία, για δικούς τους διαφωνούντες και καταζητούμενους, θα εύρισκε ανάλογη κατανόηση στην Δύση…

Η επί του εξώστη ομιλία
Ο Ασάνζ είχε κατανοήσει καλά το συμβολικό βάρος της συγκυρίας: στην ομιλία του από το μπαλκόνι της πρεσβείας του Ισημερινού στο Λονδίνο, μπροστά σε εκατοντάδες υποστηρικτές του και ανάλογο αριθμό αστυνομικών, έκανε έκκληση στην κυβέρνηση των ΗΠΑ να επιστρέψει στον δρόμο της επαναστατικής της παράδοσης και να μην συνεχίσει σε έναν δρόμο που οδηγεί σε «έναν επικίνδυνο και καταπιεστικό κόσμο, στον οποίο οι δημοσιογράφοι σιωπούν υπό το φόβο των διώξεων και οι πολίτες πρέπει να ψιθυρίζουν στα σκοτεινά». Χαιρετίζοντας έναν διωκόμενο ακτιβιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Μπαχρέιν και το Ρωσικό πανκ συγκρότημα Pussy Riot ο Ασάνζ ουσιαστικά τοποθέτησε τις ΗΠΑ στον ίδιο κόσμο της γενικευμένης καταπίεσης στον οποίο οι κυβερνώντες τους τοποθετούν τους «κακούς» εχθρούς.
Έκανε επίσης έκκληση για την αποφυλάκιση του Μπράντλεϊ Μάνινγκ, την αρχική πηγή των εγγράφων του Wikileaks, ο οποίος αποτελεί το ζωντανό παράδειγμα της κατάργησης ακόμα και των στοιχειωδέστερων δικονομικών δικλείδων προστασίας στις ΗΠΑ. Κρατείται  ήδη επί υπερεξαπλάσιο χρόνο χωρίς δίκη από ότι επιτρέπεται νομικά (πάνω από 800 ημέρες) και  έχει, σύμφωνα με μαρτυρίες, υποστεί βασανιστήρια κατά την κράτησή του.

Ο Ισημερινός
Η θέση του Κορρέα είναι λεπτή:  η μάχη αυτή αντίθετα από τα όσα λέγονται και γράφονται από τα μαινόμενα εναντίον του αγγλοσαξωνικά κυρίως, αλλά όχι μόνο, ΜΜΕ δεν είναι μάχη που θα επέλεγε να δώσει αυτή τη στιγμή. Όπως γράφει ο  αμερικανός οικονομολόγος και αναλυτής Μαρκ Γουάιζμπροτ, στον Guardian:
« Ο Κορρέα δεν ήθελε αυτό το μπλέξιμο και ήταν εξαρχής μια κατάσταση στην οποία ό,τι κι αν γινόταν θα έχανε. Υπάρχει αυξημένη ένταση με χώρες που είναι διπλωματικά σημαντικές για το Εκουαδόρ – τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Σουηδία. Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ισημερινού και έχουν αρκετές φορές απειλήσει πως θα διακόψουν εμπορικά προνόμια της χώρας που στηρίζουν χιλιάδες δουλειές στην χώρα…»
Παράλληλα το μένος των αγγλικών και των αμερικανικών ΜΜΕ εναντίον του Ασανζ έχει ξεχειλίσει και εναντίον του Προέδρου του Ισημερινού. Τον κατηγορούν ότι «διώκει» τα ΜΜΕ στην χώρα του και περιορίζει την ελευθερία του λόγου, στηριζόμενα σε εκθέσεις ΜΚΟ με εξαιρετικό αμφισβητήσιμη κατανόηση του τι συμβαίνει με τον τύπο στον Ισημερινό: Μια λαϊκή κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει την ενορχηστρωμένη και χωρίς κανέναν φραγμό δεοντολογίας επίθεση από ΜΜΕ που ανήκουν στην πολιτικά ηττημένη ολιγαρχία της χώρας - και δεν έχει χρησιμοποιήσει παρόλα αυτά στον άτυπο πόλεμο για την πληροφόρηση, ποτέ μη νομικά θεμιτές ενέργειες. Η ένταση των επιθέσεων του Τύπου εναντίον του Κορρέα και η ακρότητά τους, δεν έχουν αντίστοιχο στην Δύση…  Όπως αναφέρει και ο Γουάιζμπροτ:
Αντί για ηρωική μάχη για την ελευθερία της έκφρασης απέναντι σε μια κυβέρνηση που προσπαθεί να «κάνει τους επικριτές της να σιωπήσουν», πρόκειται για μια μάχη μεταξύ δύο πολιτικών πρωταγωνιστών: … τα κυρίαρχα ΜΜΕ των οποίων οι μη-εκλεγμένοι ιδιοκτήτες και οι σύμμαχοί τους χρησιμοποιούν τον έλεγχο της πληροφορίας για να προωθήσουν τα συμφέροντα του πλούτου και της εξουσίας που διοικούσε παλιότερα την χώρα…[και η] δημοκρατική κυβέρνησης που επιδιώκει να συνεχίσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών για το οποίο εκλέχθηκε
Αν όμως το μένος των κυρίαρχων ΜΜΕ της Δύσης στρέφεται εναντίον του Ασανζ και του Ισημερινού, στο εσωτερικό της χώρας του ο Κορρέα απολαμβάνει τεράστια ποσοστά δημοφιλίας, ενώ η υπόλοιπη Λατινική Αμερική και σε επίπεδο λαών, και σε επίπεδο κυβερνήσεων συσπειρώνεται γύρω από την γενναία επιλογή του. Σχεδόν σύσσωμή η Λατινική Αμερική υποστήριξε την θέση του Εκουαδόρ και οι οργανισμοί συνεργασίας της Ηπείρου έχουν στείλει μήνυμα στην Βρετανία για συντονισμένη αντίδραση σε περίπτωση εισβολής στην πρεσβεία του Ισημερινού. Η οργανωμένη τους αντίδραση, για πρώτη φορά απέναντι στον μέχρι πρότινος «επικυριάρχο» πιθανώς να σημαίνει το πρώτο βήμα για την ανάδειξη του Λατινοαμερικανικού μπλοκ σαν παγκόσμιου παίκτη…

Ο Ασάνζ βρίσκεται αυτή τη στιγμή πρακτικά φυλακισμένος μέσα στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο, αποκομμένος από τους δικούς του. Καθώς το κίνημα υποστήριξής του φαίνεται πως θα διευρύνεται τον επόμενο καιρό, η περίπτωσή του θα παραμείνει αγκάθι στην Βρετανική ή την Σουηδική πλευρά, η οποία θα πρέπει να κάνει κάποια κίνηση. Ο νομικός σύμβουλος του Ασάνζ είναι ο γνωστός Ισπανός δικαστής Μπαλτάσαρ Γκαρσόν, μια επιλογή δίχως άλλο συμβολική: Ως δικαστής το 1998 ο Γκαρσόν είχε κινήσει τις διαδικασίες έκδοσης του Στρατηγού Πινοσέτ από την Βρετανία στην Ισπανία για να δικαστεί για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Στην περίπτωση εκείνου του υπεύθυνου για αναρίθμητους βιασμούς και φόνους, η Βρετανική κυβέρνηση βρήκε τρόπο να αποφύγει την έκδοση του. Ο Γκαρσόν – που υπόσχεται σύντομα εξελίξεις σχετικά με το θέμα των αρχικών κατηγοριών στη Σουηδία - θα υπενθυμίζει με την παρουσία του το προηγούμενο αυτό…[avgi.gr/]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου